Shirley je tip filma koji verovatno nikada ne bih primetio da u njemu ne glume Elisabeth Moss i Michael Stuhlbarg, dvoje karakternih glumaca koje veoma cenim – nju od serija Mad Men i The Handmaiden’s Tale, njega od filma A Serious Man i onog monologa u Call Me By The Name. Reč je o nešto drugačijem biografskom radu o Širli Džekson, američkoj književnici koja je postala poznata po svojim delima u žanru horora i misterije.
Radnja filma prati mladi bračni par Freda (Logan Lerman) i Rouz (Odessa Young) koji se doselio kod Širli (Mos) i njenog supruga Stenlija (Stulbarg), profesora na lokalnom univerzitetu i književnog kritičara. Razlog dolaska je Fredov posao, dok Rouz guši sopstvene ambicije kako bi bila ispomoć u njihovom domaćinstvu. Širli je podjednako poznata po svojoj horor fikciji i jezivoj prirodi, kao osobenjak koji mesecima ne izlazi iz kuće. Dolazak gostiju će pokrenuti njen kreativni proces, pa će početi da piše roman o nestaloj devojci koja je išla na fakultet na kome Fred i Stenli drže predavanja…
Iako se priča bazira na istorijskoj ličnosti, može se reći da je glavna junakinja Rouz koja se trudi da izađe na kraj sa sopstvenim problemima i svojim nesvakidašnjim domaćinima sa nekoliko neuroza. Njen suprug Fred uglavnom provodi vreme na fakultetu, pa joj Širli ostaje kao jedino društvo. Rouzin odnos sa Širli u početku biva gotovo otvoreno neprijateljski, ali vremenom, zahvaljujući svojoj poverljivoj prirodi i znatiželji, postaje njena muza.
Ovaj film potpisuju rediteljka Josephine Decker i scenaristikinja Sarah Gubbins, koja je svoj scenario bazirala na knjizi Suzan Skarf Merel. Shirley je snimljen kao da tu priču predstavlja sama Širli, pa je praktično sve vreme zagonetan, sa kamerom koja nije statična, vizuelnim utiskom koji dočarava san i zvučnim efektima koji se uglavnom sastoje od neprijatnih zvukova violine. Širlina književna dela, njen izgled i reakcije služe da nam održe ton priče koji je negde na ivici horora, iako nikada ne prelazi tu ivicu.
Mišljenja sam da postoji toliko elementa priče u ovom filmu da oni ne dopunjuju jedan drugog nego se međusobno ometaju. Počevši od biografskih elemenata, preko misterije o nestaloj devojci i odnosima u brakovima, pa sve do psihološkog trilera između Širli i Rouz. Njihov odnos ostavlja prostora za slobodnu interpretaciju, pa sam ga ja posmatrao kao odnos žena sa različitim nivoima ispunjenosti braka i volje za životom, ali i kao odnos popularne ličnosti i obožavateljke, kojoj bi bilo bolje da je nije ni upoznala.
Njihov odnos se nakon nekih sat vremena filma odvija u meni neočekivanom smeru, a takav razvoj situacije je napetu atmosferu koju je priča do tada uspešno izgradila prilično urušio. Za taj razvoj mogu postojati dva razloga – ili je Širli koristila Rouz za svoje ciljeve kako bi roman uspešno privela kraju (nestalu devojka u njenim mislima vremenom dobija Rouzino lice) ili kao sredstvo da sopstvenu usamljenost i izolovanost učini manjom.
Najsvetlija tačna ovog filma je svakako nastup Elizabet Mos, koja čini da njen lik očigledno proživljava psihološke probleme i emocionalne nevolje, ali da isto tako ne izgubimo iz vida njenu sposobnost da manipuliše ili sabotira. Jednostavno nisam mogao da odvojim pogled od njenog lica koje isporučuje sitne detalje promene raspoloženja iz sekunda u sekund. Nisu ni ostalo troje glumaca bili loši, ali je Elizabet definitivno ukrala šou.
Shirley je netipičan biografski film koji poseduje dozu intrigantnosti, ali kome je stil bio bitniji od sadržaja – film koji je previše zbrkan da bi ostao u lepšem sećanju, ali koji poseduje nastup Elizabet Mos u kome ćete zaista uživati.
moja konačna ocena: 6/10
